Dán kim loại bằng keo dán, hay còn gọi là nhựa nhân tạo, là một phương pháp kết nối tiên tiến, mang lại mối hàn kim loại không thể tháo rời. Phương pháp này ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp nhờ những ưu điểm vượt trội so với các phương pháp truyền thống như hàn vảy hay tán rive. Bài viết này sẽ đi sâu vào khái niệm, các loại keo dán phổ biến, quy trình công nghệ dán và các ứng dụng thực tế của phương pháp này.
 

1. Khái niệm và ưu điểm của dán kim loại

• Khái niệm:
  • Dán kim loại là phương pháp kết nối các chi tiết kim loại bằng keo dán, tạo ra mối nối bền vững dựa trên tính chất bám dính của keo và tính mao dẫn.
  • Phương pháp này đặc biệt thích hợp cho việc nối các tấm mỏng từ nhôm và hợp kim nhôm (độ dày tối đa 3mm), cũng như các vật liệu khác nhau như thép với kim loại nhẹ, gỗ với kim loại nhẹ.
• Ưu điểm:
  • Độ bền cao: Mối dán có độ bền tương đương hoặc cao hơn mối nối bằng đinh tán, đặc biệt trong ngành hàng không.
  • Tính thẩm mỹ: Mối dán phẳng, không để lại dấu vết như đinh tán hay mối hàn.
  • Khả năng kết nối đa dạng: Dán được nhiều loại vật liệu khác nhau, kể cả vật liệu không đồng nhất.
  • Giảm trọng lượng: Thay thế các mối nối cơ khí truyền thống, giúp giảm trọng lượng kết cấu.
  • Chống ăn mòn: Lớp keo dán có tác dụng bảo vệ bề mặt kim loại khỏi ăn mòn.
  • Phân bố ứng suất đều: Giảm thiểu ứng suất tập trung tại các điểm nối.

2. Các loại keo dán kim loại phổ biến

• Keo Epoxy:
  • Loại keo phổ biến nhất, có độ bền cao, chịu nhiệt tốt, kháng hóa chất.
  • Thường được pha trộn từ nhựa epoxy và chất làm cứng.
  • Ứng dụng: Dán các chi tiết chịu lực, chịu nhiệt, trong ngành hàng không, ô tô, xây dựng.
• Keo cao su tổng hợp:
  • Có độ đàn hồi cao, chịu va đập tốt, thích hợp cho các ứng dụng rung động.
  • Ứng dụng: Dán các chi tiết trong ngành ô tô, điện tử, đồ gia dụng.
• Keo acrylic:
  • Có khả năng bám dính nhanh, chịu thời tiết tốt, thích hợp cho các ứng dụng ngoài trời.
  • Ứng dụng: Dán các chi tiết trong ngành xây dựng, quảng cáo, biển hiệu.
• Keo polyurethane:
  • có khả năng kết dính tốt nhiều loại vật liệu, độ bền cao, chịu lực tốt.
  • ứng dụng : dán các vật liệu trong xây dựng, ngành gỗ, và ngành ô tô.
• Các loại keo chuyên dụng:
  • Các loại keo được thiết kế đặc biệt cho các ứng dụng cụ thể, ví dụ như keo chịu nhiệt độ cao, keo chống hóa chất, keo dẫn điện.

3. Quy trình công nghệ dán kim loại

• Chuẩn bị bề mặt:
  • Làm sạch bề mặt kim loại khỏi dầu mỡ, bụi bẩn, rỉ sét bằng dung môi, hóa chất hoặc phương pháp cơ học (mài, phun cát).
  • Tạo độ nhám bề mặt để tăng cường độ bám dính của keo.
  • Xử lý bề mặt bằng hóa chất (anod hóa, crom hóa) để tăng cường độ bền của mối dán trong môi trường khắc nghiệt.
• Pha trộn keo:
  • Pha trộn keo theo đúng tỷ lệ của nhà sản xuất.
  • Trộn đều để đảm bảo keo đồng nhất.
  • Đối với các loại keo có thời gian đông kết nhanh cần thao tác nhanh.
• Trải keo:
  • Trải keo đều lên bề mặt cần dán bằng chổi, con lăn hoặc thiết bị phun keo.
  • Đảm bảo lớp keo có độ dày đồng đều.
• Gá lắp và ép:
  • Gá lắp các chi tiết cần dán vào đúng vị trí.
  • Ép chặt các chi tiết lại với nhau để đảm bảo keo tiếp xúc đều với bề mặt.
  • Sử dụng kẹp, đồ gá hoặc phương pháp ép chân không để tạo áp lực ép.
• Lưu hóa keo:
  • Lưu hóa keo ở nhiệt độ và thời gian theo yêu cầu của nhà sản xuất.
  • Sử dụng lò nướng, đèn UV hoặc phương pháp lưu hóa ở nhiệt độ phòng.
• Kiểm tra chất lượng:
  • Kiểm tra độ bền của mối dán bằng các phương pháp thử nghiệm cơ học (kéo, cắt, uốn).
  • Kiểm tra chất lượng bằng mắt thường.

4. Ứng dụng của dán kim loại

• Ngành hàng không:
  • Dán các tấm vỏ máy bay, cánh máy bay, các chi tiết nội thất.
  • Giảm trọng lượng máy bay, tăng hiệu suất nhiên liệu.
• Ngành ô tô:
  • Dán các chi tiết thân xe, nội thất, hệ thống điện tử.
  • Tăng độ bền, giảm tiếng ồn, cải thiện tính thẩm mỹ.
• Ngành điện tử:
  • Dán các linh kiện điện tử, bảng mạch in, vỏ thiết bị.
  • Đảm bảo độ bền, độ kín khít, khả năng chống sốc.
• Ngành xây dựng:
  • Dán các tấm ốp tường, tấm lợp, cửa sổ, cầu thang.
  • Tạo ra các kết cấu nhẹ, bền, đẹp.
• Ngành chế tạo máy:
  • dán các bộ phận của máy móc, các chi tiết chịu lực.
  • phục hồi các chi tiết máy bị mài mòn, nứt vỡ.
• Ngành đồ gia dụng:
  • dán các bộ phận của tủ lạnh, máy giặt, lò vi sóng.
  • tạo ra các sản phẩm bền đẹp, tiện dụng.

Dán kim loại là một công nghệ kết nối hiện đại và đa ứng dụng, mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp truyền thống. Với sự phát triển của các loại keo dán và công nghệ dán, phương pháp này sẽ tiếp tục được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, góp phần tạo ra các sản phẩm chất lượng cao, bền đẹp và hiệu quả.